Αιφνίδιος Καρδιακός Θάνατος (SCD)

ΑΙΦΝΙΔΙΟΣ  ΚΑΡΔΙΑΚΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ ΚΑΙ ΑΘΛΗΣΗ

Ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος (SCD), που προκαλείται  από  την αθλητική δραστηριότητα, είναι ένα σπάνιο αλλά θλιβερό  γεγονός. Σε ορισμένες περιπτώσεις συμβαίνει  σε νεαρά και φαινομενικά υγιή άτομα κατά τρόπο ανεξήγητο, ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις οφείλεται σε μη διαγνωσμένες καρδιαγγειακές παθήσεις. Για τον λόγο αυτόν παίζει πολύ σημαντικό ρόλο η έγκαιρη διάγνωση για την πρόληψη περιστατικών αιφνίδιου καρδιακού θανάτου, όταν μάλιστα σε αυτό συμβάλλουν πιθανόν αθλητικές δραστηριότητες, οι οποίες  ως εκ τούτου πρέπει ,κατά περίπτωση, να περιορίζονται.

Ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος στους αθλητές οφείλεται συνήθως σε κακοήθεις αρρυθμίες, κατά κανόνα σε κοιλιακή ταχυκαρδία ή σε κοιλιακή μαρμαρυγή. Σε άτομα με ορισμένες καρδιακές διαταραχές (π.χ. υπερτροφική καρδιομυοπάθεια, αρρυθμιογόνο καρδιομυοπάθεια, κ.λπ.), η άθληση μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα εμφάνισης κοιλιακής ταχυκαρδίας ή μαρμαρυγής με δύο τρόπους:

• Σε ορισμένα ευαίσθητα άτομα η παρατεταμένη φυσική προπόνηση μπορεί να προκαλέσει αλλαγές στην καρδιακή δομή (π.χ. διάμεση ίνωση, αλλαγή της φυσιολογικής μυοκαρδιακής αρχιτεκτονικής, διάταση και υπερτροφία είτε της δεξιάς είτε της αριστερής κοιλίας) με αποτέλεσμα  να δημιουργηθεί παθολογικό αρρυθμιογόνο υπόστρωμα.
• Η έντονη άθληση (π.χ. αιμοδυναμική υπερφόρτωση, απελευθέρωση κατεχολαμίνων, ανισορροπία ηλεκτρολυτών) μπορεί να προκαλέσει κακοήθεις αρρυθμίες τόσο σε   ευαίσθητα άτομα με υποκείμενες καρδιακές ανωμαλίες όσο  και σε άτομα με φυσιολογική καρδιά

Επειδή υπάρχει διαπιστωμένη σχέση μεταξύ της άθλησης και του αιφνίδιου καρδιακού θανάτου, γεννώνται δύο καίρια ερωτήματα:

1. Με ποιο τρόπο μπορούμε να αναγνωρίσουμε τα άτομα εκείνα, που κινδυνεύουν να χάσουν αιφνίδια τη ζωή τους , πριν από την έναρξη της αθλητικής δραστηριότητας;

2. Ποιους περιορισμούς στην αθλητική δραστηριότητα πρέπει να επιβάλλουνε σε άτομα που πάσχουν από καρδιαγγειακή νόσο;

Οι απαντήσεις σε αυτές τις ερωτήσεις δεν είναι εύκολες και συχνά  είναι αμφισβητήσιμες, καθώς βασίζονται σε περιορισμένα κλινικά δεδομένα. Οι απαντήσεις ποικίλλουν ανάλογα με τρεις παράγοντες:

• Την ηλικία του ατόμου
• Τη φύση της αθλητικής δραστηριότητας (ήπια ή έντονη)
• Τον τύπο της υποκείμενης καρδιακής νόσου

Είναι σημαντικό να καθοριστούν οι τύποι των αθλητών καθώς και το επίπεδο του αθλητικού ανταγωνισμού.

• Νέοι αθλητές (συνήθως άτομα κάτω των 35 ετών στα οποία ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος οφείλεται, κατά κανόνα, σε διάφορες συγγενείς καρδιακές παθήσεις).
• Κύριοι αθλητές ( είναι άτομα φαινομενικά υγιή ηλικίας ≥35 ετών στα οποία ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος επέρχεται λόγωστεφανιαίας νόσου.
• Ανταγωνιστικοί αθλητές ,οι οποίοι συμμετέχουν σε οργανωμένα ομαδικά ή ατομικά αθλήματα υψηλού  επιπέδου από ανταγωνιστική σκοπιά και στα οποία διαγωνίζονται σε τακτά διαστήματα.
• Αθλητές ψυχαγωγίας – Οι αθλητές ψυχαγωγίας αθλούνται γενικά για λόγους υγείας ή και προσωπικής ευχαρίστησης. Ωστόσο η δραστηριότητά  τους μπορεί να είναι έντονη και συχνά να μη διαφέρει σημαντικά από την ανταγωνιστική άθληση.