Στεφανιαία Νόσος
ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΝΟΣΟΣ
Η στεφανιαία νόσος οφείλεται στη βλάβη των αιμοφόρων στεφανιαίων αγγείων, τα οποία τροφοδοτούν με αίμα την καρδιά. Ο όρος «στεφανιαία νόσος» χρησιμοποιείται για να περιγράψει τη στένωση των στεφανιαίων αρτηριών, η οποία προκαλείται από τη συσσώρευση αθηρωματικού υλικού στον αυλό τους. Εξαιτίας της στενώσεως ο καρδιακός μυς δεν τροφοδοτείται επαρκώς με αίμα –ιδιαίτερα σε καταστάσεις που αυτός έχει αυξημένες ανάγκες (άσκηση) – και αυτό έχει ως αποτέλεσμα την «μυοκαρδιακή ισχαιμία» .
Οι στεφανιαίες αρτηρίες ( η δεξιά και η αριστερή) παρέχουν αίμα, οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά στην καρδιά. Η συσσώρευση πλάκας (χοληστερίνης) περιορίζει το εσωτερικό μέγεθος των αρτηριών , μειώνοντας έτσι τη ροή του αίματος στην καρδιά. Η μειωμένη ροή του αίματος μπορεί να προκαλέσει πόνο στο στήθος (στηθάγχη), δύσπνοια ή άλλα σημεία και συμπτώματα στεφανιαίας νόσου. Η πλήρης απόφραξη μπορεί να προκαλέσει καρδιακή προσβολή (έμφραγμα) .Επειδή στεφανιαία η νόσος αναπτύσσεται συχνά επί σειρά ετών, μπορεί να μην παρατηρηθεί κάποιο πρόβλημα έως ότου εμφανισθεί σημαντική απόφραξη ή καρδιακή προσβολή.
Συμπτώματα
1. Πόνος στο στήθος (στηθάγχη) : εμφανίζεται συνήθως στη μέση ή στην αριστερή πλευρά του στήθους και προκαλείται από σωματικό ή συναισθηματικό στρες. Ο πόνος αυτός μπορεί σύντομος ή οξύς.
2. Δύσπνοια και υπερβολική κόπωση
3. ‘Εμφραγμα: μια πλήρως αποφραγμένη στεφανιαία αρτηρία μπορεί να προκαλέσει καρδιακή προσβολή. Συμπτώματα καρδιακής προσβολής είναι ο έντονος σχεδόν αφόρητος πόνος στο στήθος, πόνος στον ώμο ή στο χέρι και μερικές φορές δύσπνοια και εφίδρωση η συνδυασμος των ανωτέρω . Οι γυναίκες συνήθως έχουν λιγότερα τυπικά σημεία και συμπτώματα καρδιακής προσβολής από ό,τι οι άνδρες , όπως πόνος στον αυχένα ή στη γνάθο, δύσπνοια, κόπωση και ναυτία. Σε ορισμένες περιπτώσεις έχουμε καρδιακή προσβολή χωρίς εμφανή σημεία ή συμπτώματα.
Αιτίες της νόσου
Η στεφανιαίας νόσος θεωρείται ότι αρχίζει με βλάβη ή τραυματισμό στο εσωτερικό στρώμα μιας στεφανιαίας αρτηρίας, μερικές φορές ήδη από την παιδική ηλικία. Η βλάβη μπορεί να προκληθεί από διάφορους παράγοντες όπως είναι:
1. Το κάπνισμα
2. Η υψηλή πίεση του αίματος
3. Η υψηλή χοληστερόλη
4. Ο διαβήτης ή αντίσταση στην ινσουλίνη
5. Ο καθιστικός τρόπος ζωής.
Παράγοντες που αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισης της νόσου
- Η ηλικία
- Το φύλο: Οι άνδρες διατρέχουν, γενικά ,μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν στεφανιαία νόσο. Ωστόσο, ο κίνδυνος για τις γυναίκες αυξάνεται μετά την εμμηνόπαυση.
- Η κληρονομικότητα είναι σημαντικός παράγοντας , ειδικά εάν ένας στενός συγγενής ανέπτυξεκαρδιακή νόσο σε νεαρή ηλικία. Ο κίνδυνοςείναι υψηλότερος ,εάν ο πατέρας ή ο αδελφός έχουν διαγνωστεί με καρδιακή νόσο πριν από την ηλικία των 55 ετών ή εάν η μητέρα ή η αδερφή νόσησαν πριν από την ηλικία των 65 ετών.
- Το κάπνισμα.
- Η υψηλή πίεση του αίματος.
- Τα υψηλά επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα.
- Ο διαβήτης.
- Η παχυσαρκία.
- Το άγχος
- Η μη υγιεινή διατροφή
- Η καθιστική ζωή
Επιπλοκές
Η στεφανιαία νόσος μπορεί να προκαλέσει έμφραγμα, καρδιακή ανεπάρκεια και καρδιακές αρρυθμίες.
Διάγνωση
Η διάγνωση γίνεται:
1. Με κλινική εξέταση
2. Με ηλεκτροκαρδιογράφημα
3. Με υπερηχοκαρδιογράφημα
4. Με δοκιμασία κόπωσης με θάλλιο.
5. Με κλασσική στεφανιογραφία
6. Με καρδιακή αξονική τομογραφία.
Θεραπεία
Η στεφανιαία νόσος αντιμετωπίζεται με:
1. Φαρμακευτική αγωγή
2. Χειρουργική παράκαμψη στεφανιαίας αρτηρίας(by-pass)
3. Αγγειοπλαστική και τοποθέτηση στεντ
Πρόληψη
Στην πρόληψη ή στην επιβράδυνση της εξέλιξης της στεφανιαίας νόσου συμβάλλουν :
1. Η αποφυγή του καπνίσματος
2. Η άθληση
3. Ο περιορισμός της κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών
4. Η διατήρηση της χοληστερόλης σε φυσιολογικά επίπεδα
5. Ο έλεγχος της αρτηριακής πίεσης: η βέλτιστη αρτηριακή πίεση είναι μικρότερη από 140 συστολική και μικρότερη από 80 διαστολική
6. Ο έλεγχος του διαβήτη
7. Η υγιεινή διατροφή ( φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, όσπρια, ξηροί καρποί, ψάρια)
8. Η διατήρηση του σωματικού βάρους σε φυσιολογικά επίπεδα
9. Η διαχείριση (μείωση) του άγχους
10. Η κατανάλωση τροφών που είναι πλούσιες σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα (λιπαρά ψάρια, όπως είναι ο σολομός, η ρέγγα και ο ελαφρός κσνσερβοποιημένος τόνος, ιχθυέλαια, λινάρι και λιναρόσπορος.