Στεφανιαία Νόσος

ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΝΟΣΟΣ

Η στεφανιαία νόσος οφείλεται στη βλάβη  των αιμοφόρων στεφανιαίων αγγείων, τα οποία τροφοδοτούν με αίμα  την καρδιά. Ο  όρος «στεφανιαία νόσος» χρησιμοποιείται για να περιγράψει τη στένωση των  στεφανιαίων αρτηριών, η οποία προκαλείται από τη συσσώρευση αθηρωματικού υλικού στον αυλό τους. Εξαιτίας της στενώσεως ο καρδιακός μυς δεν τροφοδοτείται επαρκώς με αίμα –ιδιαίτερα σε καταστάσεις που αυτός έχει αυξημένες ανάγκες (άσκηση) – και αυτό έχει ως αποτέλεσμα  την  «μυοκαρδιακή ισχαιμία» .

Οι στεφανιαίες αρτηρίες ( η δεξιά και η αριστερή) παρέχουν αίμα, οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά στην καρδιά.  Η συσσώρευση πλάκας (χοληστερίνης)  περιορίζει το  εσωτερικό μέγεθος  των αρτηριών , μειώνοντας έτσι τη ροή του αίματος στην καρδιά. Η μειωμένη ροή του αίματος μπορεί να προκαλέσει πόνο στο στήθος (στηθάγχη), δύσπνοια ή άλλα σημεία και συμπτώματα στεφανιαίας νόσου. Η πλήρης απόφραξη μπορεί να προκαλέσει καρδιακή προσβολή (έμφραγμα) .Επειδή στεφανιαία η νόσος αναπτύσσεται συχνά επί σειρά ετών, μπορεί να μην παρατηρηθεί κάποιο πρόβλημα έως ότου εμφανισθεί σημαντική απόφραξη ή καρδιακή προσβολή.

Συμπτώματα

1. Πόνος στο στήθος (στηθάγχη) : εμφανίζεται συνήθως στη μέση ή στην αριστερή πλευρά του στήθους και προκαλείται από σωματικό ή συναισθηματικό στρες. Ο πόνος αυτός μπορεί σύντομος ή οξύς.

2. Δύσπνοια και υπερβολική κόπωση

3. ‘Εμφραγμα: μια πλήρως αποφραγμένη στεφανιαία αρτηρία μπορεί να προκαλέσει καρδιακή προσβολή. Συμπτώματα καρδιακής προσβολής είναι ο έντονος σχεδόν αφόρητος πόνος  στο στήθος, πόνος στον ώμο ή στο χέρι και μερικές φορές δύσπνοια και εφίδρωση η συνδυασμος των ανωτέρω . Οι γυναίκες συνήθως έχουν λιγότερα τυπικά σημεία και συμπτώματα καρδιακής προσβολής από ό,τι οι άνδρες , όπως πόνος στον αυχένα ή στη γνάθο, δύσπνοια, κόπωση και ναυτία.   Σε ορισμένες περιπτώσεις έχουμε καρδιακή προσβολή χωρίς εμφανή σημεία ή συμπτώματα.

Αιτίες της νόσου

Η στεφανιαίας  νόσος  θεωρείται ότι αρχίζει με βλάβη ή τραυματισμό στο εσωτερικό στρώμα μιας στεφανιαίας αρτηρίας, μερικές φορές ήδη από την παιδική ηλικία.  Η βλάβη μπορεί να προκληθεί από διάφορους παράγοντες όπως είναι:

1. Το κάπνισμα

2. Η υψηλή πίεση του αίματος

3. Η υψηλή χοληστερόλη

4. Ο διαβήτης ή αντίσταση στην ινσουλίνη

5. Ο καθιστικός τρόπος ζωής.

Παράγοντες που αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισης της νόσου

  • Η ηλικία
  • Το φύλο: Οι άνδρες διατρέχουν, γενικά ,μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν στεφανιαία νόσο. Ωστόσο, ο κίνδυνος για τις γυναίκες αυξάνεται μετά την εμμηνόπαυση.
  • Η κληρονομικότητα είναι σημαντικός παράγοντας , ειδικά εάν ένας στενός συγγενής ανέπτυξεκαρδιακή νόσο σε νεαρή ηλικία. Ο κίνδυνοςείναι υψηλότερος ,εάν ο πατέρας ή ο αδελφός έχουν  διαγνωστεί με καρδιακή νόσο πριν από την ηλικία των 55 ετών ή εάν η μητέρα ή η αδερφή  νόσησαν  πριν από την ηλικία των 65 ετών.
  • Το κάπνισμα.
  • Η υψηλή πίεση του αίματος.
  • Τα   υψηλά επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα.
  • Ο διαβήτης.
  • Η παχυσαρκία.
  • Το άγχος
  • Η μη υγιεινή διατροφή
  • Η καθιστική ζωή

Επιπλοκές

Η στεφανιαία νόσος μπορεί να προκαλέσει έμφραγμα, καρδιακή ανεπάρκεια και καρδιακές αρρυθμίες.

Διάγνωση

Η διάγνωση γίνεται:

1. Με κλινική εξέταση

2. Με ηλεκτροκαρδιογράφημα

3. Με υπερηχοκαρδιογράφημα

4. Με δοκιμασία κόπωσης με θάλλιο.

5. Με κλασσική στεφανιογραφία

6. Με καρδιακή αξονική τομογραφία.

Θεραπεία

Η στεφανιαία νόσος αντιμετωπίζεται με:

1. Φαρμακευτική αγωγή

2. Χειρουργική παράκαμψη στεφανιαίας αρτηρίας(by-pass)

3. Αγγειοπλαστική και τοποθέτηση στεντ

Πρόληψη

Στην πρόληψη ή στην επιβράδυνση της εξέλιξης της στεφανιαίας νόσου συμβάλλουν :

1. Η αποφυγή του καπνίσματος

2. Η άθληση

3. Ο περιορισμός της κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών

4. Η διατήρηση της χοληστερόλης σε φυσιολογικά επίπεδα

5. Ο έλεγχος της αρτηριακής πίεσης: η βέλτιστη αρτηριακή πίεση είναι μικρότερη από 140 συστολική και μικρότερη από 80 διαστολική

6. Ο έλεγχος του διαβήτη

7. Η υγιεινή διατροφή ( φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, όσπρια, ξηροί καρποί, ψάρια)

8. Η διατήρηση του σωματικού βάρους σε φυσιολογικά επίπεδα

9. Η διαχείριση (μείωση) του άγχους

10. Η κατανάλωση τροφών που είναι πλούσιες σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα (λιπαρά ψάρια, όπως είναι ο σολομός, η ρέγγα και ο ελαφρός κσνσερβοποιημένος τόνος,  ιχθυέλαια, λινάρι και λιναρόσπορος.